به گزارش بازار، شاهین اصغری، رئیس اتاق بازرگانی و صنایع ایران و آلمان درباره آخرین وضعیت تجارت دو کشور گفت: براساس آخرین آماری که از تجارت ایران و آلمان در اختیار است ارزش تجارت دو کشور در ۱۰ ماهه ۲۰۲۴ و ماه‌های ژانویه تا اکتبر این سال یک میلیارد و ۲۴۰ میلیون دلار بوده است و این رقم نسبت به مدت مشابه سال ۲۰۲۳، چهار درصد افزایش داشت، در این مدت واردات ایران از آلمان هفت درصد رشد سالانه و صادرات ایران به آلمان ۹ درصد کاهش سالانه داشته است. در تجارت دو کشور تراز تجاری به سمت آلمان مثبت است و با اختلاف بسیار زیاد واردات ایران از آلمان نسبت به صادرات ایران به این مقصد بیشتر است.
وی افزود: هر چند ایران از ظرفیت خوبی برای تامین مواد اولیه صنایع آلمان برخوردار است اما هنوز نتوانسته این ظرفیت را بالفعل کند و بیشتر مصرف‌کننده محصولات آلمانی است؛ ماشین‌آلات صنعتی و مواد شیمیایی اصلی‌ترین اقلامی است که ایران از آلمان وارد می‌کند و در مقابل مواد غذایی و دام اصلی‌ترین کالاهایی است که از ایران به مقصد این کشور صادر می‌شود.
فرش ایرانی کالایی لوکس در خانه‌های آلمانی
اصغری در ادامه به پیشینه روابط تجاری دو کشور پرداخت و اظهار کرد: ۵۰ سال پیش که اتاق بازرگانی ایران و آلمان تاسیس شد ایران پس از امریکا دومین مقصد صادرات کالاهای آلمانی در جهان بود و پس از انقلاب هم آلمانی‌ها تجارت خود را با ایران حفظ کردند و در میان اروپایی‌ها این کشور همواره بیش‌ترین تجارت را با ایران داشته است، به عبارت دیگر در ۱۰۰ سال گذشته روابط فرهنگی و تجاری بین ایران و آلمان از استحکام خاصی برخوردار بوده و ایران برای صنعتگران و بازرگانان آلمانی کشور شناخته شده‌ای به شمار می‌آید و صنعت ایران با ماشین‌آلات آلمانی شکل گرفته است. با این حال در سال‌های اخیر روابط دو کشور نسبت به گذشته تا حدودی کمرنگ شده است.
رئیس اتاق بازرگانی و صنایع ایران و آلمان خاطرنشان کرد: اما چنانچه اشاره شد تجارت ایران و آلمان هنوز برقرار است و صادرات کالا از ایران به آلمان شامل کالاهایی می‌شود که تحریم نیستند و شرکت‌های آلمانی که حاضر هستند در شرایط تحریمی تجارت خود را با ایران ادامه دهند تا کسب و کارشان توسعه پیدا کند شامل شرکت‌های کوچک و متوسط آلمانی می‌شود که مراودات کم‌تری با امریکایی‌ها دارند.
وی اضافه کرد: فرش و صنایع دستی ایران روزگاری بازار جذابی در آلمان داشته است اما اکنون این بازار بسیار کوچه شده است تا جایی که پیش‌تر فرش ایران به عنوان یک کالای بسیار لوکس در آلمان مطرح بود و آلمانی‌ها به داشتن چنین فرشی در خانه‌های خود افتخار می‌کردند. اما امروز بازار فرش‌های صادراتی آلمان را هندی‌ها و ترک‌ها به دست آورده‌اند، همچنین پسته، خرما، گردو و زعفران در بازار آلمان به وفور دیده می‌شود و هر چند این اقلام جزء اصلی‌ترین کالاهای صادراتی ایران به اروپا هستند اما سهم ایران از بازار این اقلام در آلمان رو به کاهش است و به طور مثال افغانستان دارد بازار زعفران را در سراسر جهان از ایران تصاحب می‌کند.
اصغری مجموعه‌ای از عوامل داخلی و خارجی را سبب‌ساز تضعیف تجارت ایران و آلمان دانست و در این باره توضیح داد: این چالش‌ها تنها به تجارت ایران و آلمان خلاصه نمی‌شود، به طور مثال در تجارت با عراق که یکی از مقاصد اصلی صادرات ایران به شمار می‌آید بازرگانان غیرایرانی در این بازار با ال‌سی یک ساله کالاهای خود را می فروشند اما بازرگانان ایرانی به اجبار با پول نقد تجارت می‌کنند و مسلم است که عراقی‌ها معامله با ال‌سی را به پول نقد ترجیح می‌دهند و این از قدرت رقابت ایرانی‌ها می‌کاهد و همچنین بازرگانان ایرانی مجبور به پرداخت هزینه تبدل پول در صرافی هم هستند.
وی اضافه کرد: چنین چالش‌هایی در تجارت ایران با اروپایی‌ها هم برقرار است. در نتیجه وقتی ایران نمی‌خواهد و یا نمی‌تواند قوانین تجارت بین‌الملل را رعایت کند سهم خود را در بازار جهانی از دست می‌دهد.
رئیس اتاق بازرگانی و صنایع ایران و آلمان یادآور شد: در داخل کشور قوانین مربوط به رفع تعهدات ارزی دامن‌گیر بازرگانان است در حالی که الزام به بازگشت ارز حاصل از صادرات در هیچ کجای دنیا برای صادرکنندگان وجود ندارد آن هم در شرایطی که نرخ ارز در بازار آزاد با نرخ ارز رسمی فاصله چشمگیر دارد.
اصغری همچنین از تاثیر راه‌اندازی بازار توافقی ارز بر کاهش چالش‌های تجاری ایران گفت و بیان کرد: مهم این است که اختلاف نرخ بازار آزاد با نرخ رسمی هر چه کمتر شود و بازار توافقی ریشه در اجرای سیاست تک‌نرخی شدن ارز دارد و این چندنرخی بودن ارز است که به ایجاد رانت توسط واردکنندگانی می‌انجامد که با بیش‌اظهاری عمل می‌کنند.
وی در پایان افزود: باید دید این بازار تا چه اندازه می‌تواند در عملی شدن سیاست ارز تک‌نرخی موفق عمل کند و اگر بازار توافقی هم تبدیل به سامانه نیمایی دیگری شود نتوانسته کارکرد خود داشته باشد.
