هر سال با نزدیک شدن به روزهای پایانی سال، بحث عیدی و پاداش کارگران یکی از موضوعات مهم برای جامعه کارگری و کارفرمایی می‌شود. عیدی به عنوان یکی از حقوق قانونی کارگران، برای حمایت از معیشت خانوارها و تقویت قدرت خرید آنها در نظر گرفته شده است. قانون مصوب سال ۱۳۷۰ در این زمینه، تمام کارفرمایان کارگاه‌های مشمول قانون کار را مکلف به پرداخت عیدی به کارگران خود کرده است.
بر اساس این قانون، کارگران به ازای یک سال کار باید معادل ۶۰ روز دستمزد خود را به عنوان عیدی دریافت کنند. البته مبلغ عیدی نباید از ۹۰ روز حداقل دستمزد تجاوز کند. با افزایش حداقل دستمزد سال ۱۴۰۳، مبالغ حداقل و حداکثر عیدی امسال نیز تغییر کرده و از رقم‌های سال گذشته بیشتر شده است.
در ادامه جزئیات بیشتری درباره مبلغ عیدی امسال و نحوه محاسبه آن برای کارگران با سابقه کامل و کمتر از یک سال ارائه می‌شود.
عیدی کارگران با سابقه کمتر از یک سال چگونه محاسبه می‌شود؟
کارگرانی که کمتر از یک سال در یک کارگاه مشغول به کار بوده‌اند نیز بر اساس قانون، مستحق دریافت عیدی پایان سال هستند. مبلغ عیدی این کارگران به تناسب مدت زمان حضور آنها در کارگاه محاسبه می‌شود. این یعنی اگر کارگری تنها چند ماه در یک سال در کارگاه کار کرده باشد، عیدی او بر اساس تعداد ماه‌های کارکردش محاسبه خواهد شد.
فرمول محاسبه عیدی کارگران با سابقه کمتر از یک سال به این شکل است:
۱. حداقل عیدی: (حقوق ماهانه × تعداد ماه‌های کاری) ÷ ۱۲
۲. حداکثر عیدی: (حقوق ماهانه × ۲ × تعداد ماه‌های کاری) ÷ ۱۲
در این فرمول، حقوق ماهانه همان دستمزد پایه‌ای است که کارگر در طول ماه دریافت می‌کند.
برای مثال اگر کارگری تنها ۶ ماه از سال ۱۴۰۳ در یک کارگاه مشغول به کار بوده باشد، حداقل عیدی دریافتی وی ۷ میلیون و ۱۶۶ هزار تومان و حداکثر ۱۰ میلیون و ۷۵۰ هزار تومان خواهد بود.
همچنین اگر مدت کارکرد کارگر تنها ۳ ماه بوده باشد ۳ میلیون و ۵۸۳ هزار تومان و حداکثر عیدی دریافتی ۵ میلیون و ۳۷۵ هزار تومان خواهد بود.
بنابراین، حتی اگر کارگر کمتر از یک سال فعالیت داشته باشد، کارفرما موظف است عیدی او را به تناسب مدت زمان کارکرد پرداخت کند.
عیدی کارگران با یک سال سابقه چطور تعیین می‌شود؟
برای کارگرانی که یک سال کامل در یک کارگاه مشغول به کار بوده‌اند، قانون عیدی را بر اساس ۶۰ روز حقوق روزانه آنها محاسبه می‌کند. البته این مبلغ نباید از ۹۰ روز حداقل دستمزد قانونی تجاوز کند.
فرمول محاسبه عیدی برای کارگران با سابقه یک سال کامل:
۱. حداقل عیدی: ۶۰ روز حقوق روزانه
۲. حداکثر عیدی: ۹۰ روز حقوق روزانه
در سال ۱۴۰۳، حداقل دستمزد روزانه کارگران معادل ۲۳۸ هزار تومان تعیین شده است. با استفاده از این مبلغ، عیدی کارگران با یک سال سابقه به این صورت محاسبه می‌شود:
حداقل عیدی: ۲۳۸,۰۰۰ × ۶۰ = ۱۴ میلیون و ۳۳۲ هزار تومان
حداکثر عیدی: ۲۳۸,۰۰۰ × ۹۰ = ۲۱ میلیون و ۴۹۸ هزار تومان
سقف دریافت عیدی امسال کارگران چقدر خواهد بود؟
حتی اگر حقوق روزانه یا ماهانه یک کارگر بیشتر از حداقل حقوق باشد، مبلغ عیدی او نمی‌تواند از سه برابر حداقل دستمزد قانونی (۲۱ میلیون و ۴۹۸ هزار تومان) تجاوز کند.
زمان دقیق واریز عیدی کارگران سال ۱۴۰۳
طبق قانون کار، کارفرمایان موظفند عیدی و پاداش سالانه کارگران را حداکثر تا پایان سال مالی، یعنی ۲۹ اسفند، به حساب آن ها واریز کنند. با این حال، زمان دقیق پرداخت عیدی ممکن است در کارگاه‌ها و شرکت های مختلف متفاوت باشد. برخی کارفرمایان به‌منظور کاهش فشار مالی پایان سال و حمایت از برنامه‌ریزی مالی کارگران، مبلغ عیدی را در بهمن‌ماه یا اوایل اسفند پرداخت می‌کنند.
مقامات کارگری معتقدند پرداخت به‌موقع یا زودتر از موعد عیدی، می‌تواند به کارگران در تأمین هزینه های شب عید کمک کرده و از ازدحام بانکی در روزهای پایانی سال جلوگیری کند. بیشتر کارفرمایان در نیمه دوم اسفند اقدام به واریز عیدی می‌کنند.
