اقتصاد آنلاین – رجا ابوطالبی: ارزش معاملات، به عنوان یک شاخص آینده‌نگر می‌تواند در پیش‌بینی روند آتی بازار مورد استفاده قرار گیرد. به عنوان مثال، افزایش مستمر ارزش معاملات در یک دوره زمانی، می‌تواند نویدبخش رشد بازار در آینده باشد و قاعدتا کاهش مستمر آن نشان می‌دهد که قدرت نقدشوندگی و پویایی در بازار در حال کاهش است.
تاریخ ارزش معاملات بازار سرمایه نیز تا حد قابل قبولی گزاره بالا را تایید می‌کند. به عنوان مثال قبل از آغاز رشد بورس، یعنی قبل از آذر ماه ۱۳۹۸، ارزش معاملات سهامداران حقیقی در هر ماه از مرز ۴۰ هزار میلیارد تومان تجاوز نمی‌کرد. اما به محض رشد شاخص‌های بورسی از آذر ۱۳۹۸، کمترین مجموع ارزش معاملات سهامداران حقیقی به ۶۰ هزار میلیارد تومان رسید و اعداد ۲۶۶ هزار میلیارد تومان را نیز به خود دید.
واضحا این افزایش ارزش معاملات بود که توانست شاخص‌های بورسی را در عرض یک سال بیش از ۵۰۰ درصد رشد دهد و بازدهی فوق‌العاده‌ای را نصیب سهامداران خود کند.
با بررسی دقیق‌تر این شاخص، متوجه می‌شویم که ارزش معاملات ماهانه بازار سرمایه در آذر ماه امسال و گارد صعودی که به خود گرفته است، بر چند دوره زمانی منطبق است.
اولین ماهی که ارزش معاملات ماهانه بازار به این اعداد نزدیک شد، به اسفند ماه سال ۱۳۹۸ برمی‌گردد. در آن تاریخ، بورس کشور روند صعودی خود را آغاز کرده بود و با شدتی تکرار نشدنی به سمت قله‌های جدید یورش می‌برد. به دنبال افزایش ارزش معاملات، شاخص کل در نیمه اول سال ۱۳۹۹ توانست قله‌ی جدیدی را تجربه کند و ارزش معاملات نیز بیش از ۴ برابر شد.
دومین ماهی که ارزش معاملات ماهانه به ۱۱۸ همت نزدیک شد، تیر ماه ۱۴۰۰ بود. بازار بعد از ریزش سنگینی که در سال ۱۳۹۹ تجربه کرد، درست بعد از انتخابات ریاست جمهوری گارد صعودی به خود گرفت که نتیجه آن رشد ۳۵ درصدی شاخص کل در عرض ۲ ماه بود.
این پایان کار نبود و با رشد شاخص کل در آبان ماه ۱۴۰۱، مجددا شاهد افزایش ارزش معاملات بودیم. رشدی که سبب شد شاخص کل قله‌ی جدیدی را در تاریخ خود ببیند و شاید اگر رسوایی اردیبهشت نبود، شاخص ۲.۵ میلیون واحدی پایان رشد پر قدرت آن تاریخ نمی‌شد؛ چرا که بعد از نامه پنهان نرخ خوراک، ارزش معاملات و شاخص کل به سطوح قبل بازگشتند.
حال اما مجددا شاهد رشد شاخص کل و همچنین رشد ارزش معاملات ماهانه بازار هستیم؛ رشدی که شاخص کل را به مرز ۳ میلیون واحد رساند و گارد صعودی ارزش معاملات که فعلا قصد عقب نشینی ندارد. از سوی دیگر باید اشاره کرد که ارزش معاملات در سقف‌های تاریخی بازار یعنی مرداد ۱۳۹۹ و اردیبهشت ۱۴۰۲ بسیار بیشتر از ارزش این روزه‌های بازار است؛ روزهایی که سبب شد سقف تاریخی شاخص کل مجددا شکسته شود و می‌تواند این نوید را مخابره می‌کند که سقف‌های تاریخی، ارزش معاملات ماهانه بالای ۲۰۰ همت را لازم دارد!
به نظر می‌رسد برای رسیدن به ارزش معاملات ماهانه مذکور، بازار سرمایه از همین نقطه، پتانسیل رشد ۴۰ درصدی را دارا است.
