مجیدرضا حریری، رئیس اتاق بازرگانی ایران و چین در مورد حجم تجارت دو کشور، گفت: تجارت به مفهوم عام یعنی روابط اقتصادی بین دو کشور ایران و چین هر سال نسبت به سال قبل وضعیت مناسب‌تری را داشته و حتی با وجود تحریم‌ها که مانع بسیار بزرگی در مقابل پیشرفت روابط اقتصادی دو کشور است، شاهدیم که در سال گذشته با احتساب نفت، بیش از ۶۵ میلیارد دلار با چین مبادله تجاری داشتیم.
تجارت ایران و چین به شکل بسیار جدی در حال رشد است
رئیس اتاق بازرگانی ایران و چین افزود: اگر بخواهیم حجم مبادلات تجاری دو کشور را دقیق‌تر حساب کنیم، بیش از این مقدار نیز می‌شود زیرا بخشی از مبادلات تجاری ما با امارات به دلیل تحریم‌ها برای صادرات یا واردات از چین است؛ به عبارتی مجبوریم کالایی را که می‌خواهیم به ایران بیاوریم یا به چین بفرستیم، از طریق امارات ارسال کنیم.
حریری با بیان اینکه تجارت ما با چین با وجود همه فشارهای آمریکا به شکل بسیار جدی در حال رشد است، گفت: در سال‌های ۲۰۱۴ و ۲۰۱۵ که تحریم‌های برجام امضا شد تجارت ما با چین با احتساب نفت به ۵۱.۸ میلیارد دلار رسیده بود.
وی افزود: ازآنجا که نفت جزو آمار رسمی تجارت محسوب نمی‌شود، در آمار رسمی شاهد این اعداد نیستیم؛ اما می‌توانیم به راحتی بگوییم که تجارت ما با چین از این رقم‌ها هم عبور کرده و به رقم بالای ۶۵ میلیارد دلار رسیده است.
کفه صادرات ایران به چین سنگین‌تر است
رئیس اتاق بازرگانی ایران و چین با اشاره به جزئیات آمار واردات صادرات و واردات از چین، گفت: از ۶۵ میلیارد دلار تجارت ما با چین، ۳۰ میلیارد دلار آن، صادرات نفت ایران به چین است. الباقی آن یعنی ۳۵ میلیارد دلار حدود ۱۶ میلیارد دلار صادرات ایران به چین بوده و مابقی واردات ما از چین بوده است.
حریری افزود: ازمجموع این ۶۵ میلیارد دلار کمتر از ۲۰ میلیارد دلار، صادرات چین به ایران بوده و بالای ۴۰ میلیارد دلار صادرات ایران به چین بوده و همیشه تعادل در رابطه با چین با احتساب نفت به نفع ایران بوده است.
بلوکه کردن پول نفت ایران در چین صحت ندارد
رئیس اتاق بازرگانی ایران و چین در پاسخ به این سوال که آیا پول نفت ایران از چین به کشور ما پرداخت می‌شود یا کالا به جای آن دریافت می‌کنیم یا در آن کشور بلوکه می‌ماند؟ گفت: در سال گذشته حدود ۲۴ میلیارد ارز ۲۸۵۰۰ تومانی برای واردات دارو و غذا تخصیص داد که از محل فروش نفت بوده است. ما به جز چین به کدام کشور نفت می‌فروشیم؟ بنابراین بانک مرکزی پول نفت را دریافت می‌کند.
حریری افزود: در حال حاضر, چیزی که مورد اعتراض ماست، این است که پول صادرات غیر نفتی ما که به چین انجام می‌شود چرا به دبی می‌آید و دوباره ما برای واردات از چین باید درهم بخریم و آن را تبدیل کنیم؟ یعنی ما به دنبال این هستیم که این پول صادرات غیر نفتی ما در چین بماند و واردات کشور را از این محل انجام بدهیم؛ ولی این اتفاق هم نمی‌افتد.
وی افزود: مبادی واردکننده غذا و دارو به ایران، کشورهای مختلفی است و تنها چین نیست. به طور مثال، کنجاله سویا و روغن از کشورهایی غیر از چین وارد می‌شود. پس بانک مرکزی حتما ارز حاصل از صادرات نفت را دریافت می‌کند که برای خرید گندم و کنجاله و روغن و… از کشورهای دیگر اختصاص می‌دهد.
رئیس اتاق بازرگانی در مورد ارزهای حاصل از صادرات غیرنفتی نیز گفت: ارز حاصل از صادرات غیرنفتی ایران نیز که عموما محصولات بر پایه نفت مثل پتروشیمی‌ها، فرآورده‌ها و گاز و محصولات بر پایه معدن مثل کنسانتره مس و سایر کامودیتی‌هاست، اگر پول آن را طرف چینی نپردازد، اینجا برای صادرات بارگیری نمی‌شود.
تاثیر مکانیسم ماشه بر روابط تجاری ایران و چین؟
رئیس اتاق بازرگانی ایران و چین در پاسخ به این سوال که «آیا فعال‌سازی مکانیسم ماشه روی روابط تجاری ما با این کشور تاثیر دارد یا خیر؟» گفت: برای مشاهده تاثیر قطعی آن باید منتظر نشست و آینده را دید؛ اما آنچه تا امروز، موضع‌گیری رسمی دولت چین بوده این است که دولت چین رسما طی دو ماه گذشته بیش از ۵ بار اعلام کرده است و سخنگوهای متفاوت حزب یا دولت یا وزارت امور خارجه چین اعلام کرده‌اند که این کشور تحریم‌های یکجانبه آمریکا را رعایت نمی‌کند و سفیر چین بازهم اعلام کرد که تحریم‌های یکجانبه آمریکا برای این کشور لازم‌الاجرا نیست.
حریری خاطرنشان کرد: ۵ قطعنامه سازمان ملل که تحریم علیه ایران وضع کرده، تحریم علیه تجارت نیست، بلکه تحریم صنعت هسته‌ای و موشکی است و تنها تاثیر روانی ایجاد می‌کند. باید ببینیم که چقدر ما می‌توانیم تحریم روانی را خنثی می‌کنیم. ما در اتاق بازرگانی ایران و چین در حال تدارک گروه‌هایی هستیم تا طی ماه‌های مهر و آبان، دو هیات بزرگ تجاری به چین ببریم.
