زهرا ترابی؛ تحلیل بازار: کامران ندری تحلیلگر اقتصادی درباره مهم‌ترین نگرانی‌ها و مخالفت‌های داخلی نسبت به FATF پاسخ داد: من بعید می‌دانم بخش زیادی از نگرانی‌هایی که مطرح می‌شود، ریشه در واقعیات داشته باشد. البته دلیل اصلی این مخالفت‌ها را باید از مجمع تشخیص مصلحت نظام پرسید؛ نهادی که چندان شفاف عمل نمی‌کند. اما آنچه آشکار است، این است که بخشی از مخالفت‌ها ناشی از منافع جناحی، گروهی و شخصی است.
وی ادامه داد: گاهی این رویکرد صرفاً نوعی مقابله‌جویی با جامعه جهانی است؛ یعنی این پیام را منتقل می‌کنند که ما هر چه شما بگویید را نمی‌پذیریم. این نوع رفتار در میان برخی سیاستمداران ایرانی مسبوق به سابقه است؛ نوعی لجاجت با جهانی که آن را دشمن خود می‌پندارند و تصور می‌کنند همه مناسبات بین‌المللی برای ضربه زدن به ایران طراحی شده است.
وقتی کشوری در لیست سیاه FATF قرار داشته باشد، بانک‌های معتبر با آن همکاری نمی‌کنند و نقل و انتقالات باید از طریق مسیرهای غیررسمی و غیرقانونی انجام شود
بانک ها با کشوری که در لیست سیاه باشند کار نمی کنند
ندری اضافه کرد: از سوی دیگر، ادامه شرایط فعلی همراه با تحریم‌ها برای برخی گروه‌ها منافع اقتصادی کلانی به همراه دارد. وقتی کشوری در لیست سیاه FATF قرار داشته باشد، بانک‌های معتبر با آن همکاری نمی‌کنند و نقل و انتقالات باید از طریق مسیرهای غیررسمی و غیرقانونی انجام شود. اینجاست که واسطه‌هایی به‌وجود می‌آیند و از این وضعیت سودهای هنگفتی به دست می‌آورند. طبیعی است که این افراد و شبکه‌ها علاقه‌ای به رفع محدودیت‌ها ندارند.
او اذعان کرد: در مناظرات و اظهارنظرهای رسمی، برخی چهره‌ها مثل آقای مصباحی‌مقدم مخالفت‌های خود را بر پایه نگاه ایدئولوژیک بیان می‌کنند. به نظر می‌رسد ایشان منفعت شخصی در این ماجرا نداشته باشد و بیشتر نگران نفوذ و دسترسی به اطلاعات داخلی باشد. این دیدگاه در ایران سابقه‌ای طولانی دارد. مخالفان FATF می‌گویند اگر ایران الزامات آن را بپذیرد، اطلاعات مالی کشور به دست بیگانگان می‌افتد و ممکن است از آن سوءاستفاده شود.
FATF شفافیت مالی می‌خواهد و الزام می‌کند که هویت انتقال‌دهندگان منابع مشخص باشد. مخالفان می‌گویند این شفافیت، به دلیل تحریم‌ها، به ضرر اقتصاد ایران است چون هویت کسانی که تحریم‌ها را دور می‌زنند افشا می‌شود
افشا شدن هویت افراد با پیوستن به FATF
ندری تصریح کرد: اما این استدلال از نظر کارشناسان چندان منطقی نیست. FATF شفافیت مالی می‌خواهد و الزام می‌کند که هویت انتقال‌دهندگان منابع مشخص باشد. مخالفان می‌گویند این شفافیت، به دلیل تحریم‌ها، به ضرر اقتصاد ایران است چون هویت کسانی که تحریم‌ها را دور می‌زنند افشا می‌شود. در حالی که این برداشت ناشی از خلط مبحث میان تحریم‌های یک‌جانبه آمریکا و تحریم‌های سازمان ملل است. افرادی که در لیست تحریم‌های آمریکا قرار دارند، الزاماً در لیست تحریم سازمان ملل نیستند و بنابراین مشکل حقوقی بین‌المللی پیش نمی‌آید.
آمریکا به نوعی به برخی اطلاعات مالی ایران دسترسی پیدا کند، این موضوع قابل حل است
این تحلیلگر بیان کرد: حتی اگر آمریکا به نوعی به برخی اطلاعات مالی ایران دسترسی پیدا کند، این موضوع قابل حل است. بسیاری از کشورها که با آمریکا تقابل دارند، الزامات FATF را پذیرفته‌اند و همچنان به فعالیت‌های اقتصادی خود ادامه می‌دهند.
بسیاری از کارشناسان معتقدند نپذیرفتن الزامات FATF نوعی خودتحریمی است که فشارهای اقتصادی را دوچندان می‌کند
نپذیرفتن FATF خودتحریمی است
وی گفت: از زاویه همکاری‌های بین‌المللی نیز، نپیوستن ایران به FATF عملاً به زیان کشور است. چین، روسیه و کشورهای همسایه به بهانه همین موضوع، همکاری‌های مالی خود را محدود می‌کنند. به همین دلیل بسیاری از کارشناسان معتقدند نپذیرفتن الزامات FATF نوعی خودتحریمی است که فشارهای اقتصادی را دوچندان می‌کند.
آینده ایران و FATF مشخص است، چاره‌ای جز پذیرش آن وجود ندارد، و هرچه تعلل کنیم، زیان‌های بیشتری متحمل خواهیم شد
ندری در پایان خاطرنشان کرد: در نهایت، چه بخواهیم چه نخواهیم، ایران دیر یا زود مجبور خواهد شد الزامات FATF را بپذیرد. هرچه این پذیرش زودتر انجام شود، هزینه‌های آن برای کشور کمتر خواهد بود. واقعیت این است که مخالفت‌های ایدئولوژیک را نمی‌توان نادیده گرفت، اما در پشت پرده، منافع اقتصادی گروه‌هایی وجود دارد که مانع‌تراشی می‌کنند. آینده ایران و FATF مشخص است، چاره‌ای جز پذیرش آن وجود ندارد، و هرچه تعلل کنیم، زیان‌های بیشتری متحمل خواهیم شد.
