بازار؛ گروه بین الملل: با بازگشت دونالد ترامپ به صحنه اقتصاد جهانی، تنش‌ها در عرصه تجارت بین‌الملل وارد مرحله‌ای تازه شده است. تهدیدات او علیه کشورهای عضو گروه بریکس و تلاش‌های گسترده این گروه برای دلارزدایی، پرسش‌هایی جدی درباره آینده سلطه دلار مطرح کرده است.
در سالهای اخیر، تلاش‌های مختلف برای کاهش وابستگی به دلار آمریکا در تجارت جهانی، آینده آن را در کانون توجه قرار داده است. اکنون نیز «دونالد ترامپ»، رئیس جمهور آمریکا با همان سبک و رویکرد تهاجمی گذشته به صحنه اقتصاد جهانی بازگشته است. ترامپ این بار گروه بریکس را مورد تهدید و انتقاد قرار داده است. ترامپ با اظهارات تند به اقدامات کشورهای عضو بریکس پاسخ و تهدید کرده است که تعرفه‌های ۱۰۰ درصدی اعمال می‌شود و اگر اعضای بریکس به تلاش برای دلارزدایی ادامه دهند، از بازارهای ایالات متحده خارج می‌شوند.
در حال حاضر، کشورهای بریکس متشکل از اقتصادهای بزرگی مانند برزیل، روسیه، هند، چین، آفریقای جنوبی، مصر، اتیوپی، ایران، عربستان و امارات، در حال رایزنی در مورد ایجاد یک ارز مشترک هستند که می‌تواند سلطه بلندمدت دلار در تجارت جهانی را به چالش بکشد.
باید گفت توجه رهبران این گروه بر همبستگی و حرکت در مسیر پیشبرد اهداف اقتصادی به این دلیل است که این کشورها دارای مخازن عظیم سرشار خدادادی در کنار موقعیت مناسب جغرافیایی همچنین توان بالای اقتصادی و … هستند به طوری که تولید ناخالص داخلی کشورهای عضو گروه بریکس بر روی هم حدود ۲۰ درصد کل تولید ناخالص جهان است، به همین دلیل است که رهبران این کشورها می‌کوشند تا از قدرت اقتصادی خود برای تاثیرگذاری بر شرایط جهانی به خوبی بهره برداری کنند چرا که جمعیت کشورهای بریکس مجموعا بیش از ۳.۲ میلیارد نفر یعنی بیش از ۴۰ درصد جمعیت تقرییا ۸ میلیاردی جهان است.
در این راستا خبرنگار بازار گفتگویی با «پروفسور جفری کارلینر» استاد دانشگاه بوستون ایالات متحده آمریکا تنظیم نموده که در ادامه می آید.
در طول دولت های کارتر و ریگان، کارلینر به عنوان اقتصاددان ارشد و مدیر ستادی در شورای مشاوران اقتصادی رئیس جمهور خدمت کرد. او همچنین به عنوان مدیر اجرایی دفتر ملی تحقیقات اقتصادی در کمبریج، ماساچوست و معاون مدیر موسسه اقتصاد بین‌الملل پترسون در واشنگتن دی سی خدمت کرده است.
*«دونالد ترامپ» رئیس‌جمهور آمریکا اخیرا کشورهای عضو بریکس را به وضع تعرفه صد درصدی تهدید کرد و سپس مدعی شد، با این تهدید بریکس دیگر مرده است! این در حالی است که با توسعه قلمرو بریکس به خصوص در سالهای اخیر، بسیاری بروز چالش‌هایی جدی برابر یکه‌تازی دلار در عرصه اقتصاد بین‌الملل را پیش‌بینی کرده‌اند. نظر شما در این ارتباط چیست؟
سیاست های ترامپ می تواند باعث افزایش ارزش دلار شود اما در بلندمدت سیاست های وی کشورهای مخالف آمریکا مانند چین ، روسیه و ایران و .. را به سمت روند دلار زدایی سوق خواهد داد. روسیه و چین اقداماتی در این خصوص انجام داده اند و قصد دارند به روند دلارزدایی ادامه دهند. چین با اعمال تعرفه های واشنگتن بر کالاهای چینی انگیزه بیشتری به تقویت نهادهای چندجانبه منطقه ای و فرامنطقه ای مانند بریکس خواهد داشت و تلاش می کند روابط اقتصادی و تجاری خود با کشورهای دیگر را تقویت کند. دولت چین همچنین ذخایر خارجی خود را متنوع کرده و اتکای خود به دلار را به نفع طلا و سایر ارزها کاهش داده است.
سیاست های ترامپ در بلندمدت کشورهای مخالف آمریکا مانند چین ، روسیه و ایران و .. را به سمت روند دلار زدایی سوق خواهد داد
* متحدان سنتی آمریکا، مانند مصر، عربستان و امارات، در حال یافتن راه‌هایی برای همکاری بیشتر با بریکس و مشارکت در روند دلارزدایی هستند و چین نقشی ویژه در این روند دارد. ارزیابی شما از این روند چیست؟
بریکس در طی سال های اخیر از اهمیت ویژه ای برخوردار شده و کشورهای زیادی خواهان پیوستن به آن هستند – حتی متحدان امریکا. چین روابط بسیار خوبی از لحاظ اقتصادی و نظامی با کشورهای خاورمیانه مانند عربستان و امارات متحده عربی دارد و می خواهد نفوذ خود در این منطقه را تقویت کند. بنابراین در طی سالهای آینده خواهان افزایش قدرت بریکس و نفوذ آن در بین متحدان آمریکا خواهیم بود و این امر به سیاست ها و رویکردهای واشنگتن نیز بستگی دارد.
در طی سالهای آینده خواهان افزایش قدرت بریکس و نفوذ آن در بین متحدان آمریکا خواهیم بود
* گروه بریکس، در تلاش است با کاهش وابستگی به دلار و استفاده از ارزهای ملی در معاملات، سیاست‌های اقتصادی و دیپلماتیک خود را همسو با روندهای جهانی تنظیم کند. این گروه با در اختیار داشتن یک چهارم اقتصاد جهانی و نیمی از جمعیت آن، امیدوار است به اهداف خود در دلارزدایی و ایجاد سیستم مالی جایگزین دست یابد. آیا «دلارزدایی» به عنوان مهم‌ترین هدف بریکس تحقق پیدا می‌کند؟
کشورهای مخالف آمریکا مانند چین و روسیه جهت دور زدن تحریم های آمریکا قطعا روند دلار زدایی و ایجاد سیستم مالی جایگزین را ادامه خواهند داد. اما نمی توان در مورد موفقیت روند دلارزدایی اکنون صحبت کرد زیرا دلار در طی دهه های آینده نیز همچنان ارز مسلط در اقتصاد بین الملل خواهد بود. باید منتظر ماند و دید.
