خبرگزاری مهر-گروه هنر-آزاده فضلی؛ هنرهای تجسمی یکی از عرصه‌های هنری در کشورمان است که نسبت به دیگر هنرها امکان بروز و واکنش سریع به اتفاق‌ها را دارد اما عموما نسبت به دیگر هنرها همچون سینما و موسیقی، مهجور واقع می‌شود. در سلسله گزارش‌های «هنرهای تجسمی در هفته‌ای که گذشت» درصدد هستیم تا گوشه‌ای از این مهجور بودن را جبران کنیم. هرچند جمعه‌ها روز تعطیل محسوب می‌شود اما در این روز، نمایشگاه‌های هنرهای تجسمی آغاز به کار می‌کنند و هنرمندان تجسمی اعم از نقاشان، مجسمهسازان، عکاسان، تصویرسازان، گرافیست‌ها، خوشنویسان و … تلاش‌ها و فعالیت‌های اخیر خود را در قالب یک نمایشگاه هنری به منصه ظهور می‌گذارند.
«آدینه» روز نانوشته آغازین بر نمایشگاه‌های هنری است و البته که به دلیل تعطیل بودن اکثر مشاغل، فرصتی مغتنم برای تماشای این آثار هنری توسط اقشار مختلف مردم فراهم می شود. بر این اساس، نگاهی به اتفاقات هنرهای تجسمی و همچنین برخی نمایشگاه‌ها و رویدادهای هفته خواهیم داشت.
نظر عجیب استاد نگارگر درباره هنر که خلاقیت نمی‌سازد!
در هفته گذشته، نشست نقد و گفتگو درباره هویت و نوآوری در نگارگری معاصر به بهانه برگزاری نمایشگاه «بر و برگ رنگین» حسین عصمتی با حضور این هنرمند، محمدعلی رجبی دوانی نگارگر و پژوهشگر هنر و فواد نجم‌الدین عضو هیئت علمی دانشگاه علم و فرهنگ در نگارخانه لاجورد برگزار شد.
در این نشست حسین عصمتی هنرمند نگارگر به بررسی ابعاد مختلف نوآوری در نگارگری پرداخت و به اهمیت مفهوم هویت در نوآوری اشاره کرد.
اما محمدعلی رجبی هنرمند نگارگر و پژوهشگر هنر در بخش دیگر این نشست گفت: هنر ساحت نیست، چیدمان نیست که آن را بچینیم یا بسازیم، هنر حتی معطوف به اراده هنرمند هم نیست بلکه هنرمند خود را به حقیقت می‌سپارد و آن حقیقت او را می‌گرداند. کار هنری کار زوری و اجباری نیست و نمی‌شود دل در جایی باشد و هنرمند به یک شکل دیگر عمل کند بنابراین همه اختلاف‌ها بر سر این است که دل به کجا می‌بندیم. فرهنگ ما فرهنگی است که دل به حقیقت می‌سپارد و همه این مقام صادق است و صدق جزو شرایط اصلی فرهنگ و هنر ما است.
وی درباره خلاقیت در هنر توضیح داد: خلاقیت کار هنرمند نیست. مگر ما از عدم چیزی را به‌وجود می‌آوریم که نام خود را خالق می‌گذاریم؟ ما آنچه را که وجود دارد ترکیب می‌کنیم بنابراین نام کاری که انجام می‌دهیم ابداع است. ابداع به معنای نوآوری. وقتی هنرمند اثری را ابداع می‌کند در اثر می‌میرد. او در فرهنگ ما با عالم خیالی که سیر به سوی حقیقت است سر و کار دارد و آن هم امری است که متعالی سیر می‌کند. عالم خیال هنرمند را تا سر حد شهود و جایی که حقیقت را مشاهده کند، می‌برد. هنرمند با خیال تا مرز عالم شهود می‌رود و در آنجا خیال باز می‌گردد. با ترک خیال هنرمند می‌ماند و مشاهده حقیقت. وقتی هنرمند از عالم شهود باز می‌گردد شروع به بازسازی می‌کند و مشاهده قلبی خود از حقیقت را در قالب اثر هنری نشان می‌دهد. به همین دلیل اثر هنری نشانه می‌شود که نشانگر حقیقتی است که هنرمند دیده است. در مقابل، ما نیز از طریق اثر هنری از هنر پرسش می‌کنیم. وظیفه هنر بیان حقیقت است؛ حقیقتی که می‌خواهد تعالی و خودنمایی کند.
دیوارنگاره‌های غول پیکر به سالگرد امام خمینی (ره) پرداختند
هفته گذشته، مصادف با سی و ششمین سالگرد ارتحال امام خمینی (ره) بود که همین موضوع سبب شد تا طرح دیوارنگاره‌های غول پیکر پایتخت و دیگر استان‌ها همچون دیوارنگاره زنجان و شیراز تغییر کند.
بر این اساس، جدیدترین طرح دیوارنگاره میدان انقلاب تهران با شعار «بر اشرف خلایق روح خدا دمیده» به تاریخ‌سازترین شخصیت‌های معاصر دنیا که متاثر از نهضت امام خمینی (ره) مسیر تاریخ را تغییر داده‌اند، پرداخته بود و در این طرح، تصاویری از همراهی نلسون ماندلا، سیدحسن نصرالله، حاج قاسم سلیمانی، ابومهندس المهدی، یحیی سنوار و … با امام خمینی (ره) را نشان می‌داد.
همچنین، جدیدترین دیوارنگاره میدان ولیعصر (عج) نیز با تصویری از امام خمینی (ره) و با عنوان «فکر تو فریاد زمانه است» رونمایی شد که در توضیحش نوشته شده بود: «امام خمینی (ره) فکر و اندیشه‌اش فریاد زمانه بود؛ فریادی که مقابل ظلم ایستاد و راه آزادی و عدالت را به مردم نشان داد.»
چه انتظاری از سند ملی هنرهای تجسمی داریم؟
در یکصد و شانزدهمین جلسه شورای هنر که ۱۲ خرداد به ریاست سید عباس صالحی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی و با حضور اعضای این شورا برگزار شد، مسائل و چالش‌های هنرهای تجسمی مورد بررسی قرار گرفت.
در ابتدای این جلسه معاون امور هنری وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی گزارشی در مورد وضعیت هنرهای تجسمی و چالش ها و مسائل رشته های مختلف هنری در هنرهای تجسمی ارائه و دیدگاه نمایندگان صنوف مختلف هنری مرتبط نسبت به سند هنرهای تجسمی را تشریح کرد و گفت: تلاش کردیم در قالب گفتگوهای فردی و جمعی با هنرمندان و جلسات مختلف با نمایندگان انجمن‌ها و صنوف هنرهای تجسمی، مسائل و چالش‌های این حوزه را شناسایی کنیم.
وی تنوع و تکثر رشته های هنری در هنرهای تجسمی، عدم ارتباط کافی هنرمندان با بدنه دستگاه های متولی، ابهامات و مشکلات موجود در سند هنرهای تجسمی از نگاه هنرمندان این حوزه، کافی نبودن زیرساخت‌های مورد نیاز این حوزه، محدود بودن مجموع درآمد هنرهای تجسمی در داخل و خارج از کشور، ارزش‌گذاری و اصالت آثار هنر، را از جمله مشکلات این حوزه برشمرد.
رضایی همچنین، موضوعاتی چون تسهیل گری برای حضور هنرمندان در رویدادهای بین‌المللی، افزایش توجه دولت به دوسالانه‌های هنری، توسعه زیرساخت‌ها و فضاهای عرضه آثار هنری، توجه بیشتر صندوق اعتباری هنر به واقعیات و اقتضائات هنرهای تجسمی، مسائل و مشکلات مالیاتی و بیمه هنرمندان را از جمله مطالبات و انتظارات هنرمندان هنرهای تجسمی عنوان کرد.
وزیر فرهنگ نیز در مورد سند هنرهای تجسمی بیان کرد: باید معلوم کنیم که چه انتظاراتی از سند داریم و هر سند چگونه تهیه شود. بیش از اینکه بخواهیم از طریق سند، هدایتگری کنیم، باید در مورد سیاست‌های تسهیلگرانه فکر کنیم. سند هنرهای تجسمی باید هم به ظرفیت‌های موجود در هنرهای تجسمی توجه کند و هم به تکالیف و حقوق همه افراد مرتبط با آن و باید توجه کنیم که سند متنی باشد که می‌خواهد سیاست‌های اجرایی هر حوزه را تعیین کند و باید به اجماع نسبی ذی‌نفعان و صنوف مرتبط در مورد هر یک از آنها، برسیم.
پایان پیکاسو در تهران همراه با یک بازدید نیمه سیاسی
نمایشگاه «پیکاسو در تهران» در موزه هنرهای معاصر تهران پس از حدود ۳ ماه روز شنبه ۱۳ خرداد به پایان رسید. در این روز، زهرا بهروزآذر معاون رئیس جمهور ضمن بازدید از این رویداد با معاون امور هنری وزیر فرهنگ و برخی مدیران این مجموعه دیدار و گفتگو کرد.
در این دیدار، نادره رضایی با ارائه گزارشی از فعالیت های انجام گرفته در حوزه های تئاتر، موسیقی، هنرهای تجسمی و آموزش گفت: طی این مدت که شاهد فعالیت بسیار ارزشمند و موثر زنان هنرمند کشورمان در همه عرصه ها بودم که توانستند توانمندی های زیادی را به مخاطبان ارائه دهند. بنابراین خواستار این هستم که معاونت امور زنان و خانواده ریاست جمهوری که طی چند ماه گذشته بهترین همکاری را با ما داشت، به این همکاری ها ادامه دهد و یاری رسان ما در حوزه های اجرایی و پژوهشی باشد.
اما آیدین مهدی زاده مدیرکل هنرهای تجسمی نیز بر آغاز نهضت نوین گالری‌داری توسط بانوان اشاره کرد و گفت: اگر معاونت امور زنان و خانواده ریاست جمهوری بتواند در مسیر تعامل گرایانه خود با معاونت امور هنری نگاه ویژه ای به مفهوم گالری داری و حضور بانوان در این عرصه داشته باشد ما می‌توانیم در آینده شاهد بروز اتفاقات بسیار ارزشمند و مفیدی در عرصه حضور بانوان طی فعالیت های فرهنگی هنری کشور باشیم.
زهرا بهروزآذر نیز تصریح کرد که اکنون تصویر مطلوبی از وضعیت زنان توانمند ایرانی در حوزه های فرهنگی به دنیا ارائه نشده است و بنابراین همه ما وظیفه داریم تا در بهبود و معرفی بهتر و مطلوب تر این توانمندی ها کارهایی را انجام دهیم.
از درگذشت یک نقاش تا کلید خوردن دوسالانه خوشنویسی
در هفته‌ای که گذشت، شهاب موسوی‌زاده هنرمند نقاش و طراح در هشتاد سالگی در خارج از کشور دارفانی را وداع گفت.
همچنین، نادره رضایی معاون امور هنری وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی با صدور حکمی، آیدین مهدی‌زاده تهرانی مدیرکل هنرهای تجسمی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی را به عنوان رئیس شورای سیاستگذاری هشتمین دوسالانه خوشنویسی ایران، منصوب کرد. رئیس شورای سیاستگذاری هشتمین دوسالانه خوشنویسی ایران نیز علی هوشمند، علی اشرف صندوق آبادی، بابک البرزنیا، جعفر واحدی، میرحیدر موسوی، علی تن، احمد عبدالرضایی و مجتبی ملک‌زاده را به عنوان اعضای شورای سیاستگذاری این رویداد معرفی کرد.
اثر جدید بنکسی در فرانسه
در هفته‌ای که گذشت، یک اثر هنری جدید از بنکسی هنرمند گرافیتی ناشناس انگلیسی، روی دیواری در یکی از خیابان‌های مارسی فرانسه شناسایی شد. این نقاشی، تصویر فانوس دریایی است که روی دیواری در کوچه‌ای دنج و خلوت در شهر مارسی فرانسه نقاشی شده بود. در مرکز این طرح، با شابلون و به رنگ سفید و شفاف، این جمله نقش بسته «می‌خواهم همان کسی باشم که تو در من دیدی». این جمله تفاسیر مختلفی را برانگیخته است؛ برخی آن را به‌عنوان یک پیام عاشقانه یا درخواستی برای شناخت و پذیرش تعبیر می‌کنند و برخی نیز معتقدند این جمله از ترانه «Softly» از گروه Lonestar الهام گرفته شده است.
این اثر جدید بنکسی هم‌زمان با برگزاری ۲ نمایشگاه بزرگ از آثار او در جنوب فرانسه منتشر شده است؛ یکی در موزه هنر تولون که از ۱۴ ژوئن آغاز می‌شود و دیگری در مون‌پلیه.
شهردار مارسی به‌سرعت در فضای مجازی واکنش نشان داد. او نوشت: «مارسی × بنکسی» و ایموجی شعله را اضافه کرد. تا ظهر نیز، هشتگ #BanksyMarseille در سراسر فرانسه و فراتر از آن ترند شد.
بنکسی که هرگز هویت کاملش را تأیید نکرده، فعالیت خود را با نقاشی‌های اسپری‌شده روی ساختمان‌ها در بریستول انگلستان آغاز کرد و حالا به یکی از شناخته‌شده‌ترین هنرمندان جهان تبدیل شده است. امابا وجود این شهرت، افرادی که از کنار اثر هنری او در مارسی رد شدند متوجه این اثر نشدند و برخی حتی نمی‌دانستند بنکسی کیست.
آغاز نمایشگاه‌های هنری در آدینه
افتتاحیه نمایشگاه‌های هنری آدینه هر هفته برگزار می‌شود اما این هفته به دلیل تقارن با عید قربان تعدادشان اندک است البته نمایشگاه‌هایی که از هفته‌های گذشته برقرار بودند، نیز روز جمعه این هفته قابل بازدید هستند که از جمله مهمترین آنها می‌توان به نمایشگاه آثار علی اکبر صادقی با عنوان «دیوهای مقدس» در گالری ایرانشهر و نمایشگاه آثار واحد خاکدان با عنوان «سکوت سایه ها» در گالری ماه اشاره کرد. اما نمایشگاه «زیر سطح» در گالری ابتدا و نمایشگاه «بازی خطاها» در گالری ژینوس، از جمله نمایشگاه‌هایی هستند که عصر جمعه ۱۶ خرداد افتتاح می‌شوند.
