خبرگزاری مهر -گروه استان‌ها: رهاسازی گسترده نخاله‌های ساختمانی در حاشیه معابر اصلی، اطراف باغات حوزه جنوبی، ورودی‌ها و خروجی‌های شهر ایلام، طی سال‌های اخیر به معضلی زیست‌محیطی و اجتماعی تبدیل شده است.
تخلفاتی سازمان‌یافته و گاه پنهان‌شده با تاکتیک‌هایی چون استفاده از خودروهای فاقد پلاک یا پلاک مخدوش، چهره بخش‌هایی از شهر را مخدوش کرده و بستر بروز مخاطرات جدی بهداشتی را فراهم آورده است.
مناطقی از جمله حریم دانشگاه ایلام، بام ایلام، بلوار چالیمار و زمین‌های پایین‌دست روستای چاله‌سرا، شواهدی آشکار از تخلیه غیرقانونی نخاله‌ها قابل مشاهده است.
در برخی نقاط، مسیرهای طبیعی مسدود و پوشش گیاهی نابود شده است. حتی باغات میوه نیز از انباشت مصالح و زباله‌های ساختمانی در امان نمانده‌اند.
تخلیه غیرمجاز نخاله‌های ساختمانی در ایلام، نه‌تنها چهره شهری و محیط‌زیست را مخدوش کرده، بلکه مشکلات بهداشتی و اقتصادی قابل‌توجهی نیز به‌وجود آورده است.
خالی کردن نخاله‌ها در همه جای شهر
یکی از شهروندان ایلامی در گفتگو با خبرنگار مهر اظهار کرد: خودروها بدون پلاک یا با پلاک ناخوانا در ساعات کم‌تردد برای تخلیه نخاله‌ها فعالیت می‌کنند.
علی اکبرنژاد بیان کرد: برخی رانندگان، پلاک را موقتاً از محل اصلی برداشته یا با گل و خاک می‌پوشانند.
وی ادامه داد: بسیاری از نخاله‌ها به جای دفن در مراکز مجاز، در اراضی کشاورزی متروکه و حاشیه جاده‌ها تخلیه می‌شوند.
یکی دیگر از شهروندان ایلامی ساکن منطقه چالیمار در گفتگو با خبرنگار مهر گفت: تخلیه غیرمجاز نخاله‌های ساختمانی در این محدوده به‌طور چشمگیری افزایش یافته است.
زهره اکبری اضافه کرد: گردوغبار و آلودگی ناشی از آن محیط زندگی اهالی را تحت‌تأثیر قرار داده است. با وجود گزارش‌های مکرر به شهرداری و پلیس، تاکنون اقدام مؤثری انجام نشده است.
ورود دادستان ایلام به معضل نخاله‌های ساختمانی
در بازدید میدانی عبدالوهاب بخشنده دادستان عمومی ایلام، از نقاط بحرانی، مشخص شد که محل خاکبرداری طرح نهضت ملی مسکن نیز به مراکز غیرمجاز تخلیه نخاله بدل شده است.
دادستان ایلام این اقدامات را نشانه غفلت برخی دستگاه‌های اجرایی و تخلف عده‌ای سودجو دانست.
عبدالوهاب بخشنده بیان کرد: برای جلوگیری از تداوم این تخلفات، همه دارندگان خودروهای حمل نخاله یک هفته فرصت دارند تا وسیله نقلیه خود را به سیستم مکان‌یاب ماهواره‌ای (GPS) مجهز کنند.
وی اضافه کرد: پس از این مهلت، هرگونه تخلف منجر به توقیف خودرو و ابطال کارت سوخت خواهد شد.
وی افزود: این اقدامات علاوه بر تخریب محیط‌زیست، نقض آشکار حقوق شهروندی است و برخورد با متخلفان بدون اغماض انجام خواهد شد.
تبعات محیط زیستی نخاله‌های ساختمانی
یک کارشناس محیط زیست در گفتگو با خبرنگار مهر اظهار کرد: نخاله‌های رهاشده با شروع فصل گرما به منبع انتشار گردوغبار و آلودگی میکروپلاستیک‌ها تبدیل می‌شوند.
علی رضا عباسی بیان کرد: ایجاد کانون‌های تولید مثل پشه و حشرات ناقل بیماری، تخریب باغات و تغییر مسیر آب‌های سطحی آب از تبعات نخاله‌های رها شده است.
وی افزود: حجم روزانه تولید نخاله در ایلام ۸۰۰ تا یک هزار تن است.
عباسی گفت: شهرداری تأکید کرده است که بخش بیشتری از نخاله‌ها باید به محل دفن مجاز منتقل شود تا فشار بر محیط‌زیست کاهش یابد.
وی افزود: هیچ‌کس حق ندارد حق و حقوق شهروندان را با رهاسازی پسماند و نخاله زیر پا بگذارد. دستگاه‌های نظارتی موظف‌اند با سرعت و قاطعیت برخورد کنند.
شهرداری نیز از سرمایه‌گذاران خواسته با ارائه طرح احداث کارخانه بازیافت نخاله، در مسیر حل پایدار این معضل مشارکت کنند.
پرونده تخلیه غیرمجاز نخاله در ایلام، اکنون در کانون توجه دستگاه قضائی و اجرایی قرار گرفته است. با اجرای سامانه پایش GPS، برخورد قضائی و توسعه زیرساخت‌های بازیافت، امید می‌رود این معضل مزمن مهار شود.
اما تداوم این وضعیت بدون همکاری شهروندان، پیمانکاران و دستگاه‌های متولی، می‌تواند به بحرانی جبران‌ناپذیر برای محیط‌زیست و سلامت عمومی بدل شود.
تحقق کامل این اهداف، نیازمند تداوم نظارت، مشارکت فعال شهروندان و اجرای طرح‌های زیربنایی نظیر احداث کارخانه بازیافت نخاله‌هاست تا ضمن کاهش آثار مخرب، گامی مؤثر در مسیر توسعه پایدار شهری برداشته شود.
