دکتر محمد علی‌اکبری، معاون علوم، مهندسی و کشاورزی دانشگاه آزاد اسلامی در گفتگو با خبرنگار مهر گفت: پس از پایان دوره مدیریت شهید دکتر محمدمهدی طهرانچی در دانشگاه آزاد اسلامی، ما بر ادامه سیاست‌های کلان و پروژه‌های اولویت‌دار دوره پیشین تأکید داریم. از جمله این سیاست‌ها، توسعه سامانه‌های دانشگاهی و ورود به حوزه انرژی‌های تجدیدپذیر است که با حمایت سرپرست جدید دانشگاه، دکتر رنجبر، در حال پیگیری است.
معاونت علوم، مهندسی و کشاورزی دانشگاه آزاد اسلامی به ادامه راه شهید طهرانچی تاکید نموده و بیان کرد: برخی از طرح‌هایی که در دوران مدیریت دکتر طهرانچی اجرا شده، غیرقابل بازگشت و تثبیت‌شده است و به‌عنوان بخشی از مزایای ماندگار دانشگاه آزاد اسلامی ادامه خواهد یافت. یکی از مهم‌ترین آن‌ها، سامانه‌های دیجیتال و زیرساخت‌های فناورانه‌ای است که با دقت ویژه دکتر طهرانچی پیگیری شد و امروز به‌عنوان بخش جدایی‌ناپذیر دانشگاه باقی‌مانده‌اند.
وی اظهار کرد: از سوی دیگر، برخی پروژه‌ها در میانه مسیر توسعه قرار دارند و واضح است، با وجود فقدان دکتر طهرانچی به‌عنوان طراح و پشتیبان اصلی، تلاش خواهد شد تا این مسیرها با کیفیت مناسب ادامه یابند. دکتر رنجبر، سرپرست فعلی دانشگاه، که از نزدیکان فکری و سازمانی دکتر طهرانچی بوده، بر استمرار این مسیر تأکید دارد.
برنامه دانشگاه آزاد برای ورود به حل بحران ناترازی انرژی
علی اکبری در ادامه تصریح کرد: یکی از موضوعاتی که در ماه‌های پایانی مدیریت شهید طهرانچی مورد تأکید قرار گرفت، ورود دانشگاه آزاد به مسأله ناترازی انرژی در کشور بود. این موضوع با دو رویکرد عملیاتی و علمی در دستور کار دانشگاه قرار گرفته است.
وی توضیح داد: در بعد اجرایی، دانشگاه آزاد تصمیم گرفته است در واحدهایی که از نظر جغرافیایی و فنی ظرفیت نصب سامانه‌های خورشیدی را دارند، اقدام به تولید برق از طریق سلول‌های خورشیدی کند. برای مثال، در واحد اصفهان این برنامه در هیئت‌امنای دانشگاه به تصویب رسیده و قرار است به‌زودی اجرایی شود. هدف این طرح، خودکفایی نسبی دانشگاه در حوزه تأمین انرژی و همچنین کمک به اقتصاد برق کشور عنوان شده است.
معاون دانشگاه آزاد افزود: در بعد علمی، دانشگاه با تمرکز بر دانشکده معدن و انرژی و برخی واحدهای مستعد مانند سیرجان، برنامه‌هایی برای تحلیل ابعاد مختلف ناترازی انرژی، شناسایی ریشه‌های آن و ارائه راهکارهای علمی و فناورانه تدوین کرده است. این مسیر در قالب سیاست‌گذاری علم دنبال می‌شود؛ به‌گونه‌ای که تولید دانش در راستای منافع اقتصادی، امنیتی و سلامت جامعه جهت‌دهی شود.
هیئت علمی وابسته؛ ابتکار دانشگاه آزاد برای جذب نخبگان صنعتی
معاون علوم دانشگاه آزاد در باره اقدامات اساسی شهید طهرانچی در هیئت علمی توضیح داد: طرح «هیئت علمی وابسته» به عنوان یکی از ابتکارات این دانشگاه برای بهره‌گیری از ظرفیت‌های متخصصان صنعتی مطرح شده است؛ طرحی که هدف آن جذب نیروهای نخبه و دارای تجربه عملی در صنایع کشور بود، اما در مرحله اجرا با چالش‌هایی مواجه شد.
علی اکبری در توضیح این طرح گفت: دکتر طهرانچی پیشنهاد دادند که افراد متخصص در صنایع مانند ایران‌خودرو، که تجربه‌های ارزشمندی در حوزه‌های فنی و کاربردی دارند، به‌عنوان هیئت علمی وابسته در دانشگاه مشغول به فعالیت شوند. این افراد جذابیت زیادی برای نظام آموزشی دارند؛ چراکه دقیقاً همان بخشی هستند که احساس می‌کردیم در دانشگاه کمبود داریم.
به گفته وی، در مرحله اول قرار بود این افراد به‌عنوان هیئت علمی وابسته وارد دانشگاه شوند و در صورت تمایل و تأیید، بعدها به اعضای هیئت علمی پیوسته تبدیل شوند. با این حال، در مرحله اجرا، افرادی که جذب شدند، با معیارهای مورد انتظار فاصله داشتند و همین موضوع موجب شد طرح به‌طور کامل به اهداف اولیه خود نرسد.
او در ادامه افزود: پیش از شهادت دکتر طهرانچی نیز برای بازنگری این طرح اقدامات اولیه را آغاز کرده بودیم و اکنون با جدیت بیشتری مسیر اصلاح و اجرای مؤثر آن را دنبال خواهیم کرد.
دکتر طهرانچی؛ فراتر از یک دانشمند هسته‌ای
علی اکبری در ادامه تاکید کرد: شخصیت علمی و مدیریتی دکتر محمدمهدی طهرانچی فراتر از آن است که صرفاً به‌عنوان یک «دانشمند هسته‌ای» معرفی شود. او فیزیکدانی برجسته، صاحب‌نظر در حوزه آموزش عالی و مدیر تحول‌گرایی بود که نگاه متفاوتی به توسعه علمی در کشور داشت.
وی تصریح کرد: دکتر طهرانچی، استاد فیزیک حالت جامد و مغناطیس، سابقه تدریس در مقاطع کارشناسی ارشد و دکتری، نگارش مقالات متعدد و هدایت دانشجویان تحصیلات تکمیلی را در کارنامه داشت. بسیاری از متخصصان، محدود کردن هویت علمی او به عنوان «دانشمند هسته‌ای» را کم‌لطفی می‌دانند و تأکید دارند که نقش او در توسعه فکری آموزش عالی کشور نیز باید مورد توجه قرار گیرد.
به گفته دکتر علی اکبری بسیاری از تحولاتی که در سال‌های اخیر در دانشگاه آزاد اسلامی رخ داده، مبتنی بر ایده‌ها و پیگیری‌های مستقیم دکتر طهرانچی در حوزه آموزش عالی بوده است. وی توضیح داد: او نگاه مستقلی به سیاست‌گذاری علمی داشت و در تلاش بود سیستم آموزش عالی را متناسب با اقتضائات ملی بازآفرینی کند. هرچند این نگاه قابل نقد است، اما نمی‌توان از عمق تلاش‌های او برای تحول ساختار دانشگاه چشم‌پوشی کرد.
در ادامه معاون دانشگاه آزاد ضمن تأکید بر ضرورت حفظ و بازتولید ظرفیت‌های علمی کشور، گفت: ما باید به جای سوگواری صرف، برای پرورش نسل‌های جدید از دانشمندان تلاش کنیم. استعداد در کشور وجود دارد، اما نیازمند سرمایه‌گذاری، برنامه‌ریزی، و محیطی امن و پویای دانشگاهی هستیم.
وی افزود: همان‌گونه که کشور در گذشته افرادی چون دکتر طهرانچی یا شهید دکتر فقهی را پرورش داده، امروز هم می‌تواند با برنامه‌ریزی، دانشمندانی با این سطح از اثرگذاری تربیت کند. این مهم اما نیازمند توجه جدی به آموزش، پژوهش، تجهیزات آزمایشگاهی و امنیت فیزیکی و حرفه‌ای دانشمندان است.
علی اکبری در پایان خاطرنشان کرد: دانشگاه آزاد اسلامی باید نقش خود را در شناخت، حمایت، و پرورش استعدادهای نخبه به‌خوبی ایفا کند؛ چرا که آینده علمی کشور در گروی حفظ این ظرفیت‌ها و ایجاد مسیرهای رشد برای نسل‌های بعدی است.
