اقتصادآنلاین – فرزاد حسن‌زاده؛ در روز‌های اخیر شاهد رکوردشکنی نرخ معاملات برخی از کالا‌ها در بورس کالا هستیم. کالایی که قصد بررسی آن را داریم، از سوی شرکت‌هایی در بورس کالا عرضه شده است که صادرات محور نیز هستند.
بازگشت ارز صادراتی به نرخ نیما که فاصله زیادی با نرخ دلار در بازار آزاد داشت سبب می‌شد که صادرکنندگان نتوانند ارز صادراتی خود را با نرخ واقعی به ریال تبدیل کنند و این امر باعث کاهش حاشیه سود شرکت‌ها می‌شد.
اما با افزایش نرخ دلار نیما در یک ماه اخیر امکان سودآوری برای این شرکت‌ها نیز افزایش‌یافته است. صنایعی مثل پتروشیمی و فلزات اساسی که بخش عمده‌ای از صادرات ایران را تشکیل می‌دادند و بدون هیچ توجیه اقتصادی صرفا به دلیل اختلاف زیاد دلار نیما با بازار آزاد، بخش اعظمی از سود خود را از دست می‌دادند، جزو این صنایع هستند.
همان‌طور که در تصویر نیز مشخص است، رشد نرخ دلار نیما به‌خصوص در ۱ ماه گذشته صعودی بوده که انتظار شناسایی سود از دست رفته شرکت‌ها را بیش از پیش تقویت می‌کند. برای بررسی تاثیرات این افزایش نرخ بر قیمت کالا‌های شرکت‌های صادرات محور، شاید بورس کالا بهترین بستر را فراهم کند؛ چرا که این بازار، متاثر از دلار نیما قیمت میخورد.
در بورس کالا، قیمت پایه بسیاری از محصولات بر اساس نرخ دلار نیمایی محاسبه می‌شود و به همین دلیل نیز با افزایش نرخ دلار نیما، قیمت پایه کالا‌ها در بخش فلزات اساسی و فرآورده‌های پتروشیمی نیز افزایش می‌یابد.
این امر می‌تواند منجر به رشد نرخ فروش کالا‌های عرضه شده در بورس کالا بشود. با افزایش نرخ دلار نیما انتظار می‌رود درصد حاشیه سود شرکت‌های فعال در بورس کالا نیز افزایش پیدا کند. اما ازآنجایی‌که کشور ما در بدترین شرایط برای تأمین انرژی برای صنایع کلیدی قرار دارد، احتمال می‌رود که حجم تولید آن‌ها کاهش یابد؛ ولی نرخ فروش معاملات افزایش یابد.
نمودار زیر که مربوط به فروش مس کاتد در بورس کالا است به‌خوبی گزاره بالا را تأیید می‌کند.
در نمودار بالا نیز مشخص است که وقتی فاصله دلار نیما با بازار آزاد افزایش یافته، نرخ فروش محصولات مس کاتد در بورس کالا کاهشی بوده است؛ اما با رشد دلار نیما در آذرماه سال جاری فروش محصولات مس کاتد در بورس کالا افزایش داشته است.
