اقتصاد آنلاین – رجا ابوطالبی: نسبت P/E در بورس از مهم‌ترین موارد تحلیل بنیادی است. P/E نسبت قیمت سهم به سود آن سهم است. محاسبه نسبت پی به ای در بورس، یکی از روش‌های رایج ارزش‌گذاری سهام در تحلیل بنیادی است که از طریق آن با تخمین سود خالص شرکت‌ها، ارزندگی سهام بررسی می‌شود؛ البته این نسبت عموما برای شرکت‌های تولیدی و سودده مورد استفاده قرار می‌گیرد.
بررسی‌ها نشان می‌دهد که خریداران در خصوص این نسبت معمولا حساسیت بالایی نشان می‌دهند؛ چرا که اگر رشد عجیب و غریب سال ۱۳۹۹ را در نظر نگیریم، این نسبت همیشه بین یک بازه‌ی مشخصی در نوسان بوده است. با برخورد به کف کانال فرضی خود، میل صعود را نشان می‌دهد و واکنش با سقف آن، اصلاح را به همراه می‌آورد.
تصویر فوق به خوبی نشان می‌دهد که سرمایه گذاران به ازای سودی که به دست می‌آورند (e) قیمت هر سهم آن را پرداخت می‌کنند (p). یعنی مادامی که نسبت پی بر ای بازار به محدوده ۵ واحد نزدیک می‌شود، خریداران بیشتری در تابلو معاملاتی ظاهر می‌شوند که رشد قیمت و نسبت پی بر ای را توامان شاهد هستیم. در نقطه مقابل، وقتی که قیمت سهام به ازای سود هر سهم به سمت محدوده ۱۰ واحد حرکت می‌کند، نماد از ارزندگی خود فاصله می‌گیرد و فروشندگان با قدرت بیشتری دست به فروش می‌زنند.
این اتفاقات به خوبی روی تاریخچه نسبت پی بر ای قابل ردگیری است؛ آبان ماه سال ۱۳۹۸ که نسبت P/E با گارد صعودی خود از مرز ۵ واحد عبور کرد، شکست سقف تاریخی شاخص کل را به همراه آورد. این اتفاق درست قبل از آغاز رشد پر قدرت بازار یعنی آبان ۱۴۰۱ مجددا تکرار شد. به طوری که پایان مهر ماه P/E بازار به پایین‌ترین عدد خود در ۳ سال گذشته رسید و درست در همان نقطه، خریدارانی که بازار را به واسطه افت‌های پی‌درپی ارزنده می‌یافتند، وارد بازار شده و بار دیگر شاهد رکوردشکنی شاخص کل بودیم.
بعد از پیروزی پزشکیان در انتخابات ریاست جمهوری و تغییرات قابل توجهی که در سازمان بورس و وزارت اقتصاد رقم خورد، نسبت P/E بازار به پایین‌ترین حد خود رسیده بود. فعالان بازار سرمایه که منتظر اولین پالس مثبت از سوی دولت بودند تا نگاه دولت جدید به بازار سرمایه را ارزیابی کنند، با بمباران اخبار و اقدامات موثر جهت تقویت بازار مواجه شدند. بمباران اطلاعاتی زمانی آغاز شد که پی بر ای بازار به کف تاریخی خود از آذر ۱۳۹۱ رسید و سهامدرانی که قریب بر ۴ سال از کسب بازدهی محروم مانده بودند، با تمام توان دست به خرید زدند.
خرید خریداران سبب شد تا مجددا نسبت P/E بازار از محدوده حمایتی خود رشد کند و سقف شاخص کل را مجددا در اعداد جدیدی شاهد باشیم.
اما این رکورد شکنی با سایر رکوردشکنی‌های شاخص کل یک تفاوت ویژه دارد و آن این است که نسبت P/E بازار همچنان در محدوده جذاب خود قرار دارد. یعنی این احتمال وجود دارد تا رسیدن نسبت P/E به محدوده ۱۰ واحد، همچنان قدرت خریداران از فروشندگان بیشتر باشد که واضحا قله‌ای فراتر از ۳ میلیون واحد را برای شاخص کل خلق خواهد کرد.
