اقتصادآنلاین – فرزاد حسن‌زاده؛ چندنرخی بودن ارز در این چند سال اخیر آسیب جدی به اقتصاد کشور وارد کرده بود. از طرفی فاصله بالای بین دلار نیما و بازار آزاد، سبب ایجاد رانت شده بود و در این مدت نیز واردات صرفه اقتصادی پیدا کرده بود و صادرکنندگان انگیزه کافی برای صادرات را نداشتند. چراکه صادرکنندگان مجبور بودند ارز حاصل از صادرات را با قیمتی پایین‌تر از نرخ ارز بازار آزاد عرضه کنند و همین باعث کاهش سود صادرکنندگان شده بود.
بر اساس داده‌های آماری معاونت نظارت بر بورس‌ها و ناشران سازمان بورس و اوراق بهادار در سال ۱۴۰۲ مجموع صادرات ارزی شرکت‌های پتروشیمی و فلزات اساسی افزون بر ۱۵ میلیارد دلار بوده است که با شکاف حدود ۲۰ هزارتومانی نرخ ارز نیما و بازار آزاد، منافعی به ارزش ۳۰۰ همت از جیب صادرکنندگان رسمی کشور خارج شده است.
همان‌طور که در نمودار بالا نشان‌داده‌شده است دولت چهاردهم تلاش کرده با بالابردن نرخ دلار نیما و کاهش فاصله آن با دلار آزاد شرایط را به‌گونه‌ای فراهم کند که اوضاع برای صنایع صادرات محور بهبود یابد و حاشیه سود آنها افزایش پیدا کند.
بیش از ۲۰۰ شرکت تولیدی صادرات محور در بازار سرمایه ایران وجود دارند. مهم‌ترین صنایع صادرات محور بازار سرمایه ایران فلزات اساسی و شیمیایی‌ها هستند. از مهم‌ترین شرکت‌های فلزات اساسی که صادرات محور هم هست کارخانه فولاد مبارکه است.
در نمودار پایین میزان فروش صادرات دو شرکت فولاد مبارکه و پتروشیمی زاگرس که به ترتیب جز صنایع فلزات اساسی و شیمیایی هستند و همچنین در بازار سرمایه نیز حضور دارند از ابتدای سال تا کنون نشان‌داده‌شده است.
همان‌طور که نمودار‌های بالا نشان‌داده‌شده است میزان صادرات این دو شرکت از زمانی که نرخ دلار نیما از ابتدای آبان‌ماه افزایش پیدا کرده، به مراتب بیشتر شده است.
نمودار‌های فوق این پیام را به ما می‌رساند که از زمانی که دولت تلاش داشته تا نرخ دلار نیما افزایش یابد و فاصله آن با دلار بازار آزاد کمتر شود، درآمد صادراتی شرکت‌های فولاد مبارکه و پتروشیمی زاگرس به‌خصوص در ماه آذرماه افزایش داشته است و نسبت به دیگر ماه‌های قبل رکوردشکنی داشته‌اند.
همچنین لازم به ذکر است که بر اساس گفته‌های مهدوی ابهری دبیرکل انجمن پتروشیمی ایران از زمان آغاز به کار سامانه ارز توافقی شرکت‌های پتروشیمی بیش از ۶۰۰ میلیون دلار ارز حاصل از صادرات را وارد سامانه ارز توافقی کرده‌اند.
سامانه ارز توافقی این شرایط را بعد از مدت‌ها فراهم کرده تا درآمد صادراتی صنایع صادرات محور افزایش یابد و همین نیز می‌تواند حاشیه سود بنگاه‌ها را افزایش دهد و با افزایش درآمد آنها سهام این شرکت‌ها نیز در بازار سرمایه پرتقاضا شود. ازآنجاکه این صنایع در بورس به‌عنوان نماد‌های شاخصساز معرفی می‌شوند با رشد آنها شاخص کل بورس نیز تاثیر می‌گیرد و همین موجب صعودی‌شدن روند شاخص کل خواهد شد.
