به گزارش اقتصاد آنلاین، در حالی که بازار سرمایه هفته نیمه تعطیلی را پشت‌سر می‌گذارد، اما با شاخصی مثبت به استقبال ۲۲ بهمن رفت. شاخص کل در روز یک‌شنبه بیش از ۱۷ هزار واحد افزایش ارتفاع را تجربه کرد و صندوق‌های طلا نیز در محدوده ۱۰ درصد به کار خود پایان دادند. اما بررسی‌ها نشان می‌دهد که در سنوات گذشته، به منظور تامین نقدینگی هزینه‌های پایان سال، حجم عرضه‌ها توسط اغلب شرکت‌ها افزایش می‌یابد؛ حال این افزایش حجم عرضه سبب کاهش انگیزه معامله و کاهش ارزش معاملات می‌شود یا می‌تواند بازدهی شاخص‌های بورس را نیز منفی کند؟
ارزش معاملات بازار بعد از ۲۲ بهمن
بررسی داده‌های تاریخی بازار سرمایه نشان می‌دهد که پس از ۲۲ بهمن، ارزش معاملات در بسیاری از سالها کاهش داشته است. طبق نمودار‌های زیر، تقریبا به جز در سال ۱۴۰۱، تقریبا با کاهش ارزش معاملات همراه بودیم؛ ۴ ماهه آخر آن سال نیز، بازار با گارد صعودی همراه بود که واضحا کاهش ارزش معاملات را بی معنا می‌کند.
یکی از اصلی‌ترین دلایل این کاهش، نزدیکی به پایان سال مالی است. در این مقطع زمانی که معمولا تا ۱۵ اسفند ادامه دارد، بسیاری از شرکت‌ها تلاش می‌کنند حساب‌های مالی خود را تسویه کرده و دفاترشان را ببندند. این موضوع باعث کاهش انگیزه برای انجام معاملات جدید شده و حجم کلی معاملات را تحت تاثیر قرار می‌دهد. علاوه بر این، مدیریت نقدینگی توسط شرکت‌های حقوقی نیز در این روند نقش بسزایی دارد. این شرکت‌ها معمولا در ماه‌های پایانی سال برای تامین منابع مالی مورد نیاز جهت پرداخت بدهی‌ها و تعهدات مالی نظیر نقدینگی مورد نیاز برای سود تقسیمی (DPS)، از انجام معاملات کلان خودداری می‌کنند که این امر به کاهش نقدینگی در بازار منجر می‌شود.
در کنار این مسائل، سهامداران حقیقی نیز برای نیازهای شب عید خود به نقدینگی بالایی نیاز دارند که در کنار حقوقی‌ها، کاهش انگیزه معاملات را بیش از پیش افزایش می‌دهند. اما آیا کاهش ارزش معاملات کاهش ارتفاع شاخص‌های بورسی را نیز به همراه دارد؟
بررسی‌های اقتصاد آنلاین در خصوص روند شاخص کل در ۴ سال گذشته نشان می‌دهد که علیرغم افت ارزش معاملات، شاخص کل اما میل به افت نداشت. شاخص کل در برخی از سالها علیرغم این‌که تا پایان سال مسیر نزولی را در پیش گرفته بود، اما برآیند ۱ ماه و ۵ روز آن در تمام سالها مثبت بسته شد.
حتی در پایان سال ۱۳۹۹، که بزرگترین ریزش تاریخ بازار سرمایه در آن سال رقم خورد، شاخص کل توانست از ۲۲ بهمن تا ۲۷ اسفند همان سال، ۷ درصد رشد یابد. البته اگر رشد چشم‌گیر شاخص کل که از آبان ۱۴۰۱ تا اردیبهشت ۱۴۰۲ را درنظر نگیریم، بازدهی شاخص کل در ۳ سال گذشته پیرامون همین ۷ درصد بود که نشان می‌دهد کاهش ارزش معاملات اجازه رشد بیشتر از این اعداد را نخواهد داد.
بنابراین در صورت تکرار روند سنوات گذشته برای پایان سال ۱۴۰۳، شاخص کل در محدوده ۳ میلیون واحد جا خوش خواهد کرد.
