غزال زیاری: در ماه ژانویه ۲۰۲۵، تعداد ۱۲۰ ماهواره استارلینک اسپیس ایکس وارد جو زمین شدند و در حین ورود، سوخته و متلاشی شدند.
افزایش حوادثی از این قبیل حالا باعث افزایش نگرانی دانشمندان و دوستداران محیط‌زیست در مورد تأثیر این ماهواره‌ها بر آلودگی جوی شده است.
این در حالی است که کمپانی اسپیس ایکس به رهبری ایلان ماسک، به قصد ارائه دسترسی به اینترنت کم‌هزینه به‌ویژه در مکان‌های دوردست، شبکه ماهواره‌ای Starlink را توسعه داده و در ماه‌های اخیر شاهد افزایش تعداد ماهواره‌ها در مدار زمین هستیم. اما در یک ماه گذشته میلادی، ۱۲۰ ماهواره استارلینک بعد از سقوط، در طی سوختن با گلوله‌های آتشین دوباره وارد جو زمین شدند.
چرا ماهواره‌های استارلینک در حال سقوط هستند؟
جاناتان مک داول، ستاره‌شناس در این باره توضیح داد: «در ماه ژانویه امسال، روزانه از هر پنج ماهواره استارلینک، چهار تا سوختند.»
این در حالی است که اسپیس ایکس، ماهواره‌های قدیمی‌تر را با ماهواره‌های جدیدتر جایگزین می‌کند و عمر حدود ۵۰۰ ماهواره استارلینک نسل اول حالا به پایان رسیده است.
این کمپانی نزدیک به ۷۰۰۰ ماهواره در فضا مستقر کرده و حالا در نظر دارد تا هر پنج سال یک‌بار، شبکه ماهواره‌ای خود را به‌روز کند. از آنجایی که برای ورود مجدد ماهواره‌ها به جو زمین برنامه‌ریزی‌هایی انجام شده، در این بین، آلودگی جو زمین تبدیل به یک نگرانی بزرگ شده است.
هشدار دانشمندان درباره خطرات زیست‌محیطی
متلاشی شدن این ماهواره‌ها منجر به انتشار بخارات فلزی در جو می‌شود. در سال ۲۰۲۳، بقایای ماهواره‌ها در ذرات معلق در هوا در ارتفاع ۱۸ کیلومتری بالاتر از آلاسکا یافت شد و حالا دانشمندان نگران آنند که اکسیدهای آلومینیوم ناشی از ورود مجدد ماهواره‌ها، به لایه اوزون آسیب برساند.
تحقیقات حکایت از آن دارد که میزان این اکسیدها از سال ۲۰۱۶ تا ۲۰۲۲ هشت برابر شده است.
دانشمندان قبلاً هشدار داده بودند که این اتفاق می‌تواند شیمی جو را به شیوه‌هایی غیرقابل‌پیش‌بینی تغییر دهد. با وجود این نگرانی‌ها، اسپیس ایکس اعلام کرده که ماهواره‌هایش به‌طور کامل می‌سوزند و هیچ زباله‌ای باقی نمی‌گذارند.
طبق گفته دانشمندان، زباله‌های فضایی فقط به ماهواره‌های استارلینک محدود نمی‌شوند و مطالعات نشان می‌دهد که احتمال سقوط قطعات موشک در طول هر سال حدود ۲۶ درصد است. اگرچه این خطر کم است، اما باید در نظر داشت که زباله‌ها ممکن است سفرهای هوایی را مختل کنند و خطوط هوایی ممکن است به دلیل ورودهای کنترل نشده با هزینه‌های مضاعفی روبرو شوند.
عمر پنج‌ساله ماهواره‌های استارلینک
به‌طور کلی، شرکت اسپیس ایکس ماهواره‌های استارلینک را در دسته‌های ۲۰ تایی یا بیشتر پرتاب می‌کند. این ماهواره‌ها به‌گونه‌ای طراحی‌شده‌اند که حدود پنج سال در مدار پایین زمین بمانند و پس از آن از مدار خارج شده و در جو زمین می‌سوزند.
مک داول دراین‌باره توضیح داد: «وقتی عمر ماهواره استارلینک به پایان می‌رسد، از رانشگرهای الکتریکی برای کاهش ارتفاع به حدود ۲۵۰ کیلومتر استفاده می‌کند، در این مرحله کشش اتمسفر آن را تا زمانی که از فضا سقوط کند، کندتر می‌کند. تکمیل این فرآیند یک هفته طول می‌کشد.»
منبع: business-standard
۲۲۷۲۲۷
