به گزارش خبرگزاری مهر، مراسم رونمایی از دو کتاب «رزم سلامتی» و «محرم و کرونا» که توسط کارگروه تجربه‌نگاری پژوهشکده تبلیغ و مطالعات اسلامی باقرالعلوم (علیه‌السلام) به رشته تحریر درآمده‌اند، با حضور مسئولان، نویسندگان و فعالان اجتماعی در سالن اجتماعات این پژوهشکده برگزار شد. این دو کتاب، به مستندسازی و تحلیل تجربیات فرهنگی و اجتماعی دوران همه‌گیری کرونا در قم می‌پردازند.
در این مراسم، از نویسندگان کتاب‌ها، حجت‌الاسلام محمد تازه‌مرد، دارای دکترای فقه و مبانی حقوق، و مهدی مولایی‌آرانی، دارای دکترای سیاست‌گذاری فرهنگی، تقدیر شد. همچنین، مهمانان ویژه‌ای چون مهدی متقیان، مشاور عالی استاندار و مدیرکل پدافند غیرعامل استان قم، و محمدجواد باقری، رئیس مرکز اورژانس بیمارستانی و مدیریت حوادث، محمدرضا بهرامی رئیس جمعیت هلال احمر استان قم و علی زندیه سرپرست آتش‌نشانی و خدمات ایمنی شهرداری قم حضور داشتند.
رزم سلامتی؛ روایتی از خط مقدم
حجت‌الاسلام محمد تازه‌مرد، نویسنده کتاب «رزم سلامتی»، اثر خود را گزارشی مستند از وقایع اسفند ۱۳۹۸ و فروردین ۱۳۹۹ در خط مقدم مبارزه با کرونا دانست و با اشاره به مشارکت نیروهای بسیجی در بیمارستان‌ها به عنوان مددکار، از این بحران به عنوان «رزم سلامتی» یاد کرد و آن را به دوران دفاع مقدس تشبیه نمود.
وی تأکید کرد: کتاب «رزم سلامتی» تحلیلی نیست، بلکه گزارشی مستند از اتفاقاتی است که توسط شاهدان عینی روایت شده‌اند. همچنین، در هر تجربه تلاش شده است تا با توجه به فضای آن، آیات و روایات مرتبط نیز آورده شود تا به محتوای کتاب بعد معنوی ببخشد.
روایت‌های مسئولان از بحران
باقری نیز در صحبت‌هایی بیان کرد: تجربه کرونا را نوعی چالش بیولوژیک نامید و گفت که آموخته‌های آن دوران، در مدیریت بحران‌های بعدی بسیار راهگشا بوده است.
بهرامی نیز اشاره کرد: جامعه در روزهای اول شیوع کرونا غافلگیر شد اما تلاش خودجوش مردم و خیرین به سمتی رفت که در قم ۱۶۰۰ کپسول اکسیژن تهیه شد که به عنوان نمونه‌ای از روحیه جهادی می‌توان آن را ستود.
زندیه همچنین گفت: این بحران را فرصتی برای تحول و پیشرفت دانست و به تغییرات مثبتی مانند برگزاری جلسات آنلاین و افزایش رعایت بهداشت فردی اشاره کرد.
برزویی‌خواه، از اهمیت «تجربه‌نگاری» در بهبود عملکرد آینده سخن گفت و با بازگویی خاطرات تلخ از اوج‌گیری بحران در آرامستان‌های قم، از غربت و تلاش نیروهای خدماتی در آن روزها یاد کرد.
ضرورت تلفیق توان حوزویان با مدیریت بحران
در ادامه مراسم، مهدی متقیان، تأکید کرد: ماهیت گروهی مدیریت بحران، از نقش نیروهای گمنام مردمی و به ویژه حوزویان در دوران کرونا قابل تقدیر است.
مشاور عالی استاندار قم با اشاره به توان علمی و دینی بی‌نظیر حوزویان قم، خواستار همکاری ساختارمند حوزه علمیه با دستگاه‌های اجرایی برای مدیریت بهتر بحران‌ها شد و گفت: پدافند غیرعامل مورد تأکید مقام معظم رهبری است.
ظرفیت‌های جهادی در دل هیئت‌ها
مؤمن‌آرانی، مدیر کارگروه تجربه‌نگاری، به تشریح پژوهش کتاب «محرم و کرونا» پرداخت و گفت: نتایج این پژوهش نشان می‌دهد هیئت‌های مذهبی با وجود تمام محدودیت‌ها، با سیاست‌های ستاد ملی کرونا همراهی داشتند.
وی بر لزوم استفاده از فرهنگ و ظرفیت‌های بومی در مواجهه با بحران‌ها تأکید کرد و افزود: این تجربه‌نگاری‌ها برای این است که بدانیم در بحران‌های آینده، شیوه مواجهه ما باید متناسب با فرهنگ خودمان باشد. در مواجهه با این مسائل، رویکردهای کلاسیک و غربی غالباً ناکارآمد است و این ظرفیت‌های مردمی و فرهنگی است که گره‌گشا خواهد بود.
رویکرد فرهنگی در مدیریت بحران کلید حل بن‌بست‌ها
در بخش پایانی مراسم رونمایی از دو کتاب «رزم سلامتی» و «محرم و کرونا»، حجت‌الاسلام عباس حیدری‌پور، قائم مقام پژوهشکده تبلیغ و مطالعات اسلامی باقرالعلوم (علیه‌السلام)، بر لزوم استفاده از رویکرد فرهنگی و معنوی در مواجهه با بحران‌ها تأکید کرد.
وی در ادامه، نگاه مادی‌گرایانه را یکی از چالش‌های اصلی در مدیریت بحران‌ها دانست و گفت: گاهی اوقات ما ناخواسته در چهارچوب محاسبات مادی اسیر می‌شویم، در حالی که در جامعه، ظرفیت‌های انسانی و فرهنگی متعددی وجود دارد. اگر نگاه ما فرهنگی و معنوی باشد، بسیاری از بن‌بست‌ها شکسته خواهد شد.
قائم مقام پژوهشکده با اشاره به بحران‌هایی مانند «جنگ ۱۲ روزه» و همه‌گیری کرونا، بر اهمیت ثبت و مستندسازی تجربیات فرهنگی و معنوی مردم ایران در این وقایع تأکید کرد و افزود: ثبت این تجربیات از طریق کتاب و رسانه ضروری است و پژوهشکده باقرالعلوم (علیه‌السلام) نیز تلاش کرده است تا این حوادث را به صورت پژوهشی و مستند تجربه‌نگاری کند.
