خبرگزاری مهر -گروه دین و اندیشه: خداوند متعال دین اسلام را برای هدایت انسان‌ها فرستاده و هر آنچه را برای رسیدن به بالاترین قله فضیلت بدان نیازمندند برایشان تبیین فرموده است. در طرح ملی زندگی با آیه، هر روز ماه مبارک رمضان، مهمان یک آیه از آیات کلام وحی خواهیم بود. تفسیر و تلاش برای فهم قرآن کریم از زمان پیامبر اعظم (ص) تا به امروز ادامه داشته است و جاودانگی قرآن سبب می‌شود تا تفسیر آن کتاب در هر عصر و زمانی ادامه یابد؛ چرا که آیات قرآن، مهم‌ترین و نخستین منبع برای فهم دین به شمار می‌روند.مهم‌ترین ویژگی تفسیری که در ادامه، آن را مشاهده می‌کنید، کوشش در تبیین بعد هدایتی قرآن، یعنی هدف اصلی نزول است: «هُدیً لِلنَّاسِ».در این تفسیر فقط به کشف معنا و ذکر پاره‌ای الفاظ و عبارات تفسیری صرف بسنده نمی‌شود؛ بلکه آنها درآمدی برای تبیین ابعاد هدایتی کلام خداوند قرار داده شده و مخاطب را از معبر لفظ به معنا و از معبر معنا به بلندای هدایت قرآن، سوق می‌دهد.
طرح زندگی با آیه‌ها درصدد است که عموم مردم را با مفاهیم آیات منتخب بیش از پیش آشنا کند و خبرگزاری مهر در مجموعه مطالب «زندگی با آیه ها» به صورت تفصیلی و تصویری با بیان استاد محمدعلی انصاری مفسر قرآن کریم، تفسیر این آیات مبارکه را تقدیم نگاه مخاطبان می‌کند.
سوره انعام آیه ۱۵۲
وَلَا تَقْرَبُوا مَالَ الْیَتِیمِ إِلَّا بِالَّتِی هِیَ أَحْسَنُ حَتَّیٰ یَبْلُغَ أَشُدَّهُ ۖ وَأَوْفُوا الْکَیْلَ وَالْمِیزَانَ بِالْقِسْطِ ۖ لَا نُکَلِّفُ نَفْسًا إِلَّا وُسْعَهَا ۖ وَإِذَا قُلْتُمْ فَاعْدِلُوا وَلَوْ کَانَ ذَا قُرْبَیٰ ۖ وَبِعَهْدِ اللَّهِ أَوْفُوا ۚ ذَٰلِکُمْ وَصَّاکُمْ بِهِ لَعَلَّکُمْ تَذَکَّرُونَ
و به مال یتیم جز به روشی که نیکوتر است، نزدیک نشوید تا به حدّ بلوغِ [بدنی و عقلیِ] خود برسد، و پیمانه و ترازو را بر اساس عدالت و انصاف کامل و تمام بدهید؛ هیچکس را جز به اندازه توانش تکلیف نمی‌کنیم؛ و هنگامی که سخن گویید، عدالت ورزید هر چند درباره خویشان باشد، و به پیمان خدا وفا کنید؛ خدا این [گونه] به شما سفارش کرده تا پند گیرید.
نکته‌ها
خداوند، کارهای خود را به نحو احسن انجام می‌دهد: «أَحْسَنُ الْخالِقِینَ»، «أَحْسَنِ تَقْوِیمٍ»، «نَزَّلَ أَحْسَنَ الْحَدِیثِ» و …، از ما هم خواسته که کارهایمان به نحو احسن باشد، «لِیَبْلُوَکُمْ أَیُّکُمْ أَحْسَنُ عَمَلًا» چه در تصرّفات و فعالیّت‌های اقتصادی، «إِلَّا بِالَّتِی هِیَ أَحْسَنُ»، چه در گفتگو با مخالفان، «جادِلْهُمْ بِالَّتِی هِیَ أَحْسَنُ»، چه در پذیرش سخنان دیگران، «یَسْتَمِعُونَ الْقَوْلَ فَیَتَّبِعُونَ أَحْسَنَهُ» و چه بدی‌های مردم را با بهترین نحو جواب دادن، «ادْفَعْ بِالَّتِی هِیَ أَحْسَنُ السَّیِّئَةَ» که در تمام این موارد، کلمه‌ی «احسن» به کار رفته است.
قوم حضرت شعیب، به خاطر کم فروشی گرفتار عذاب شدند. در قرآن نیز سه بار از کم‌فروشی نهی شده است.
کلمه‌ی «کیل» هم به معنای پیمانه است و هم به معنای پیمانه کردن. کلمه‌ی «قسط» هم می‌تواند مربوط به «أَوْفُوا» باشد یعنی پرداخت، عادلانه باشد و هم مربوط به «کیل و میزان» باشد، یعنی خود پیمانه و ترازو سالم باشد. البتّه نتیجه هر دو یکی است.
پیام‌ها
۱- چون یتیم مدافعی ندارد و اموالش لغزشگاه است مواظب باشیم. «لا تَقْرَبُوا»
۲- برای حفظ حقوق ایتام باید بهترین طریقه‌ی بهره‌گیری از اموال و دارایی او انتخاب شود. «بِالَّتِی هِیَ أَحْسَنُ». جز کسانی که اهلیّت اقتصادی و تقوای کافی دارند، نباید دیگران به مال یتیم نزدیک شوند. لا تَقْرَبُوا … إِلَّا
۳- وقتی ایتام به رشد و تجربه‌ی کافی رسیدند، سلطه‌ی خود را از آنان بردارید. «حَتَّی یَبْلُغَ أَشُدَّهُ»
۴- نظام اقتصادی جامعه‌ی اسلامی باید بر اساس قسط باشد. «بِالْقِسْطِ»
۵- اگر اجرای عدالت در حدّ اعلی ممکن نیست، لااقلّ در حدّ توان و امکان مراعات کنید. «لا نُکَلِّفُ نَفْساً إِلَّا وُسْعَها»
۶- هیچ‌یک از دستورات و اوامر و نواهی الهی، فوق طاقت انسان نیست. «لا نُکَلِّفُ نَفْساً إِلَّا وُسْعَها»
۷- بدون قدرت، تکلیفی نیست. «لا نُکَلِّفُ نَفْساً إِلَّا وُسْعَها»
۸- عدالت، هم در رفتار و هم در گفتار، یک اصل است. أَوْفُوا الْکَیْلَ … وَ إِذا قُلْتُمْ فَاعْدِلُوا (در گواهی‌ها، وصیّت‌ها، قضاوت‌ها، صدور حکم‌ها، انتقادها و ستایش‌ها، عدالت را مراعات کنیم.)
۹- به پیمان‌های الهی (که شامل فرمان‌های عقل و وحی و وجدان وفطرت می‌شود) وفادار باشیم («عهد اللَّه» هم شامل پیمانی است که خدا با انسان دارد و هم پیمانی که انسان با خدا می‌بندد) «بِعَهْدِ اللَّهِ أَوْفُوا»
۱۰- رابطه‌ی خویشاوندی را بر ضابطه‌ی حقّ و عدل، ترجیح ندهیم. «فَاعْدِلُوا وَ لَوْ کانَ ذا قُرْبی»
