اقتصادآنلاین-فرزاد حسن‌زاده؛ از دوشنبه هفته گذشته که ترامپ در دیدار با نخست‌وزیر اسرائیل، بنیامین نتانیاهو، اعلام کرد قرار است روز شنبه مذاکراتی میان مقامات کشورمان و نماینده او در عمان صورت گیرد، شاهد رشد چشمگیر بازار سرمایه بودیم. بازار سرمایه طی چهار روز معاملاتی نزدیک به ۵.۹ درصد رشد داشته است.
پیش از این نیز تحلیل‌گران بازار سرمایه تأکید کرده بودند که در شرایط فعلی، بازار سرمایه نسبت به دلار و طلا بازاری جامانده و ارزنده به شمار می‌رود. تنها کافی است یک شوک مثبت سیاسی، مانند آغاز مذاکرات ایران و آمریکا بر سر حل اختلافات هسته‌ای، وارد شود تا بازار سرمایه جان تازه‌ای بگیرد.
این شوک مثبت از هفته گذشته وارد بازار شد و شاهد بودیم که شاخص‌کل بورس به‌طور قابل توجهی رشد کرد.
درست است که اقتصاد ایران در سال ۱۴۰۴ با موانع متعددی روبه‌رو است، اما یک توافق مثبت که بتواند ریسک‌های سیاسی تحمیل‌شده به اقتصاد ایران، به‌ویژه بازار سرمایه را کاهش دهد، می‌تواند چشم‌انداز روشنی برای فعالان این بازار در سال آینده ترسیم کند.
از صبح سه‌شنبه هفته گذشته، همزمان با آغاز روند صعودی بازار سرمایه، در بازار‌های موازی شاهد افت و کاهش قیمت‌ها بوده‌ایم.
نمودار زیر بازدهی بازار‌ها از سه‌شنبه هفته پیش تاکنون را نشان می‌دهد.
بی‌شک، صعود اخیر بازار سرمایه بیشتر ناشی از هیجاناتی است که از فضای مذاکرات سیاسی نشأت گرفته و برای رشد پایدار شاخص‌کل، نیاز به اصلاحات جدی‌تری وجود دارد، اما تحولات اخیر نشان داده‌اند که برای رونق پایدار بازار سرمایه، علاوه بر اصلاحات اقتصادی، کاهش ریسک‌های سیاسی نیز ضرورتی انکارناپذیر است؛ مسئله‌ای که می‌تواند نقش مهمی در رفع نگرانی فعالان اقتصادی ایفا کند.
نکته جالب توجه این است که از زمان انتشار خبر مذاکرات ایران و آمریکا، شاهد ورود نقدینگی به معاملات خرد بازار سرمایه و در مقابل، خروج سنگین سرمایه از صندوق‌های طلا بوده‌ایم.
در این مدت، ارزش دلاری بازار سرمایه نیز از ۱۰۰ میلیارد دلار به بیش از ۱۲۳ میلیارد دلار رسیده است؛ موضوعی که هم به دلیل رشد بالای شاخص‌کل و هم به علت کاهش قیمت دلار آزاد رخ داده است.
در سال ۱۴۰۳، به‌دلیل نبود مذاکرات میان ایران و آمریکا، شاهد افزایش انتظارات تورمی بودیم. مردم برای حفظ ارزش دارایی‌های خود به سمت خرید دلار و طلا یا سرمایه‌گذاری در صندوق‌های طلا روی آوردند.
اما اکنون که مذاکرات آغاز شده و امید به توافق وجود دارد، می‌توان انتظار داشت با کاهش انتظارات تورمی، قیمت دلار و طلا کاهش یافته و مردم به سرمایه‌گذاری در بازار سرمایه ترغیب شوند.
نمودار زیر میزان ورود و خروج پول حقیقی به صندوق‌های طلا را نشان می‌دهد.
تحولات اخیر بار دیگر ثابت کرد که سیاست و اقتصاد به‌شدت به یکدیگر گره خورده‌اند و مسیر مستقلی ندارند. در سایه ریسک‌های سیاسی، نمی‌توان به ثبات و رشد اقتصادی دست یافت، و در نتیجه بازار سرمایه نیز نمی‌تواند عملکرد مطلوبی داشته باشد.
